Essentie van de Japanse martial arts

De oorspronkelijke essentie van Japanse martial arts is effectieve zelfverdediging. In vele traditionele Japanse martial arts zijn de technieken, trainingsmethoden en achtergronden van de stijl, school, ryu van de ene generatie op de andere bewaard en uitgebouwd en middels voortdurende optekeningen voor het nageslacht behouden. Zodoende weten wij heden ten dage veel van belangrijke meesters uit het verleden, van hun levenservaring en van hun spirituele en culturele achtergronden. Opvallend is de continuïteit en de mogelijkheid historische lijnen te vervolgen tot ver in het verleden. Het beoefenen en bestuderen van traditionele Japanse martial arts wordt aangeduid met het woord ‘keiko’. Deze training en studie vergen een methodische aanpak, onder leiding van sensei die zelf door jarenlange training en studie zich ontwikkeld hebben tot een zodanig niveau dat zij hun leerlingen het nodige kunnen bijbrengen. Kennis van Japanse martial arts wordt verdiept door kennis van de culturele en levensbeschouwelijke achtergronden, waarbij in de eerste plaats begrip van het shintoïsme en het zenboeddhisme nodig is. In ruimere zin is voor het begrip van Aziatische martial arts tevens begrip van het taoïsme en confucianisme noodzakelijk.

kata en kumite series

In de studie van budo is het beoefenen van kata en kumite-series van verdedigingen en aanvallen van betekenis. De kata worden beoefend met partner of ook zonder partner, de kumite-series worden steeds met partner ingestudeerd. Alleen door het ontdekken van de bedoeling van de technieken tijdens de trainingen ontstaat allengs inzicht in de principes, die bestaan om zich in gevechtssituaties passend te weren en juiste tegenaanvallen te ontwikkelen, die behoren tot de discipline. Aldus verbindt de kata en kumite beoefening het budo met de oorsprong in het verleden, het klassieke bujutsu, de oude methoden van gewapend en ongewapend gevecht. Kata en kumite zijn de ruggengraat van budo; zonder kata training geen budo.

Moderne vechtsport

Moderne vechtsporten hebben als belangrijk doel: het winnen van shiai in vrije kumite (sparring-wedstrijden) of kata wedstrijden. Daarbij wordt de aandacht verlegd van praktische toepassing en verdieping naar kennis van wedstrijdregels en het aanleren van praktische methoden om competities te winnen. De martial arts- beoefenaars die zijn aangesloten bij de Stichting Japanse Krijgskunsten worden aangemoedigd om deel te nemen aan competities en daarvoor gedegen voorbereid. In het algemeen is deze activiteit echter beperkt tot de jongere leeftijdsgroep.

Het uitsluitend trainen voor wedstrijden dient in feite echter niet als complete beoefening van martial art, budo of bujutsu te worden aangemerkt. Men spreekt tegenwoordig ten onrechte wel van “budosport” of van het “spelen van een budowedstrijd” of van het “wedstrijden draaien” op een bujutsu toernooi. In dit verband is het van belang te waken voor eenzijdige “budosport” training- en lesprogramma’s, gericht op wedstrijdresultaten, waardoor een groot deel van de beoefenaars onvoldoende aandacht krijgt, terwijl de “topsporters” na een aantal jaren van eenzijdige training tenslotte ook afhaken, als zij niet meer scoren op het gewenste peil. Een en ander kan nog versterkt worden als geldelijke beloningen en geldelijk gewin voor leraren en “topsporters” een rol van betekenis gaan spelen. Een compleet trainingsprogramma leidt tot blijvende gehechtheid aan de beoefende martial art. Zonder serieuze verdiepte jarenlange studie van martial arts kan men eigenlijk niet spreken van budo- of bujutsu-beoefening.

Waarom budo en bujutsu trainen?

De meest wezenlijke reden voor de beoefening van budo en bujutsu is: het leren van goede – traditionele – technieken en het leren begrijpen daarvan. Daaraan gaat als het goed is op den duur zonder dat de beoefenaar het direct merkt een verandering van de geestelijke gesteldheid gepaard. Als men zou willen gaan trainen om geestelijk te veranderen en het aanleren van technieken alleen als een doel tot dat middel beschouwt zet men de zaak op haar kop. Het dagelijks beoefenen van keiko onder een goede leermeester gedurende een ruime periode wordt shugyo genoemd. Door te leren om te volharden, om pijn en vermoeidheid te overwinnen, om tegenslagen te verwerken en zich aan te passen aan de mogelijkheden en om hetgeen onmogelijk schijnt toch binnen de sfeer van het mogelijke te halen wordt men niet alleen fysiek maar ook mentaal sterker.

Volharding

Het is betreurenswaardig wanneer budo- en bujutsubeoefenaars grote veranderingen doormaken in hun leven, zoals het behalen van een eindexamen, een verhuizing naar een andere streek, het verlaten van het ouderlijk huis, of het aanvaarden van een baan zij niet naar de dojo blijven komen, of in een andere woonplaats geen goede dojo zoeken. Een jarenlange budotraining geeft veel om op terug te zien en volharding leidt tot herinneringen en ervaringen die in het leven zeer waardevol zullen blijken te zijn.

Respect

Als men begrip krijgt voor budo en bujutsu, zal men tot de ontdekking komen dat in het budo en bujutsu respect voor het leven, voor rechtvaardige ordeningen een belangrijke rol spelen, evenals het bewaren en herstellen van de vrede. De ontwikkeling van klassieke bujutsu-beoefening naar systematische budo training en studie van de culturele en spirituele waarden vond plaats tijdens de Edo-periode (1600-1867). In deze periode heerste vrede naar eeuwen van strijd en er was gelegenheid om trainingswijzen te ontwikkelen die pasten binnen de nieuwe historische en culturele situatie. Bij de trainingen werden de technieken verfijnd en werd er acht op gegeven dat gevaarlijke toegepaste technieken de trainingspartners geen letsel bezorgden en dat in zelfverdedigingssituaties geen onnodig of onevenredig geweld werd toegepast.

Vasthouden interesse

In de moderne maatschappij is het voor mensen moeilijk hun aandacht duurzaam op een onderwerp te richten. De moderne mens is geneigd zeer kort aan een onderwerp aandacht te schenken en dan komt er weer een nieuwe situatie of een nieuw produkt dat zijn aandacht trekt. Budo en bujutsu beoefening kan ook de moderne mens blijvend boeien, hetgeen hem weer kan helpen in andere belangrijke aangelegenheden volhardend te zijn. Het is opmerkelijk dat over de gehele wereld zoveel budo-beoefenaars vele jarenlang geboeid blijven door budo en bujutsu en alles wat daarmee samenhangt.

Het bezoeken van leergangen, gegeven door ervaren budomeesters uit het land van herkomst en van hun belangrijke directe leerlingen is een goed middel om zich de originele wijze van beoefening van de desbetreffende traditionele martial art eigen te maken. Als men in de gelegenheid is trainingen op de plaats van herkomst bij te wonen onder zulk een leiding is dat een prachtige manier om het trainingsprogramma te vervolmaken.

De Stichting Japanse Krijgskunsten organiseert in deze geest een compleet aanbod voor de bij haar aangesloten martial arts-beoefenaars.

Voor meer info hieronder een becheiden opgave:

* Random, M.,”Fascinerende Oosterse Krijgskunsten”, Helmond , Helmond 1979, ISBN 90.6113.090.5

* Hofstede, M.,”Japan”, Schuyt en Co c.v.,Haarlem, ISBN 90.6097.221.2

* Nederlandse Tõken Vereniging, “De Samurai”, de Kempen, Hapert

* Draeger, D., “Classical Budo”, Weatherhill, New York & Tokyo, 1990, ISBN 0-8348-0234-1

* Draeger, D.,”Modern Bujutsu & Budo”, Weatherhill, New York & Tokyo, 1990, ISBN 0-8348-0094-3